Candida to grzyb należący do podrodziny Cryptococoidiae. Ma słabą inwazyjność. Aby wywołał efekt patologiczny, muszą zaistnieć odpowiednie warunki. Główny to zaburzenie równowagi biocenotycznej ustroju. Jednak u noworodków i niemowląt (szczególnie do trzeciego miesiąca życia) przyjmuje się, iż jego obecność ma zawsze charakter patogenny.
Autor: Agnieszka A. Pawlik
dr n. med. Absolwentka Oddziału Stomatologii Śląskiej Akademii Medycznej w Zabrzu. Fascynacja Francją i biegła znajomość języka
umożliwiły odbycie specjalizacyjnych staży w prestiżowym szpitalu Pitié-Salpetriere w Paryżu, należącym do Uniwersytetu Paris VI. W 2001 r. stypendystka Rządu Francji w dziedzinie periodontologii na Fakultecie Stomatologii Uniwersytetu w Nantes. Rozprawa doktorska, egzamin specjalizacyjny z zakresu paradontologii zdany z wyróżnieniem. Uczestniczy w konferencjach i zjazdach stomatologów w kraju i za granicą.
Od 2001 r. prowadzi prywatną specjalistyczną praktykę. agnieszka.pawlik@praktycznastomatologia.pl
Narządem docelowym hormonów płciowych nie jest jedynie układ rozrodczy kobiety. Wpływają one na cały jej organizm. Wywierają też duży wpływ na jamę ustną. Gra hormonów płciowych nieustannie kształtuje stan zdrowia jamy ustnej kobiety. Okres dojrzewania, miesiączka, czas korzystania z antykoncepcji hormonalnej, ciąża, menopauza – to etapy, które wymagają od stomatologa wiedzy na temat charakteryzujących je zmian w obrębie jamy ustnej kobiety. Ich rozpoznanie i monitorowanie pozwala na wdrożenie stosownego, indywidualnego programu profilaktycznego, jak również skutecznego leczenia.
Ryzyko próchnicy cementu korzeniowego wzrasta z wiekiem. Zwiększa się bowiem ilość miejscowych i ogólnych czynników ryzyka. Wprowadzenie skutecznej profilaktyki oraz wczesna diagnostyka zmian u osób z grupy ryzyka wydają się bezwzględnie konieczne.
Stres towarzyszy nam od urodzenia, jest zjawiskiem nieodłącznym w życiu każdego człowieka. Bez względu na swoją przyczynę ma wpływ na funkcjonowanie naszego organizmu, jego stan psychiczny, nerwowy, hormonalny. Bywa, że rozwijając się w depresję, wpływa również na pracę wielu narządów. Pogarsza jakość życia aż do inwalidztwa włącznie. Konsekwencje stresu można zaobserwować także w obrębie jamy ustnej i zębów.
Prawidłowa dieta jest ważna nie tylko dla rozwoju układu stomatognatycznego. Ma dla niego znaczenie przez całe życie, a także w wieku podeszłym. Jak dieta wywiera wpływ na zdrowie jamy ustnej i na zdrowie całego organizmu starszej osoby, tak zdrowie ogólne i stan jamy ustnej nieraz rzutuje na dietę seniora. Dlatego tak ważne jest, aby podczas wizyty w gabinecie stomatologicznym zwrócić uwagę również na status żywieniowy osób w podeszłym wieku, w trosce zarówno o formę jamy ustnej, jak i o kondycję ogólną nestorów.
Biomimetyka to sztuka kopiowania rozwiązań technicznych i technologicznych zaczerpniętych ze świata przyrody. Naśladowanie zachowania i funkcjonowania natury, rozwiązań, które tworzyła ona przez miliony lat ewolucji, staje się coraz bardziej powszechne. Także dla stomatologii, w tym profilaktyki zdrowia jamy ustnej, natura staje się źródłem inspiracji w procesie tworzenia innowacyjnych taktyk.
O wzajemnej relacji pomiędzy zdrowym stylem życia a zdrową jamą ustną świadczy coraz więcej dowodów. Rozsądna kontrola wagi, zdrowe jedzenie, ruch, stop dla papierosów i innych używek przyczyniają się do utrzymania zdrowia jamy ustnej i pomagają w radzeniu sobie z niejedną jej patologią. Równocześnie potencjał próchnicotwórczy cukrów spożywczych okazuje się już niejedynym negatywnym zespoleniem. Edukacja pacjenta o tych wzajemnych korelacjach wydaje się dzisiaj koniecznym elementem rzetelnej profilaktyki i skutecznej terapii stomatologicznej.
Bulimia, anoreksja, otyłość, cukrzyca to tylko niektóre choroby mające związek z patologiami odżywiania. Stają się one coraz częstsze. Dotyczą nastolatków, ludzi młodych, ale nie tylko. Ich objawy pojawiają się także w jamie ustnej. Nieraz wizyty u stomatologa pozwalają na ich wczesną diagnostykę. Także powszechność innych niż alkohol i papierosy nałogów wraz z niszowymi kulturowo zachowaniami mają swoje skutki, z którymi może mieć do czynienia stomatolog. Poznanie nowych, ostatnio nazwanych patologii pozwoli na swobodniejsze poruszanie się po meandrach melanżu stomatologii i socjologii w codziennych kontaktach z pacjentami.
Liszaj płaski (synonim: liszaj Wilsona) to zmiana na błonie śluzowej jamy ustnej, która należy do jednych z częściej obserwowanych patologii śluzówkowych. Trudności w jej leczeniu oraz coraz częściej pojawiające się informacje o ryzyku metaplazji nowotworowej wskazują na potrzebę bliższego zapoznania się z nią. Może się bowiem okazać, że jako jednostka chorobowa liszaj wcale nie jest taki… straszny (!).
Zespół pieczenia jamy ustnej może mieć wiele rozmaitych przyczyn – od czynników ogólnoustrojowych, jak cukrzyca, niedobory witamin lub alergie, przez czynniki miejscowe, takie jak bruksizm czy nieodpowiednia higiena jamy ustnej, po czynniki psychologiczne i psychiatryczne. Niezależnie od etiologii BMS powoduje u chorego duży dyskomfort i znacząco wpływa na jego funkcjonowanie oraz samopoczucie. Leczenie tej przypadłości jest dla stomatologa prawdziwym wyzwaniem.
