Ból stanowi najczęstszy i podstawowy objaw w stomatologii. Może być on związany ze stanem zapalnym, urazem lub rekonwalescencją pozabiegową. Objawy bólowe często towarzyszą:
POLECAMY
- chorobie próchnicowej zębów,
- stanom zapalnym miazgi, ozębnej lub kości,
- chorobom przyzębia,
- infekcjom bakteryjnym lub wirusowym,
- nadwrażliwości zębów,
- zabiegom terapeutycznym lub ich powikłaniom,
- wyrzynaniu się zębów,
- urazom, aftozom i innym chorobom błony śluzowej jamy ustnej, w tym nowotworowym,
- nieprawidłowościom stawu skroniowo-żuchwowego,
- parafunkcjom,
- zespołom stawowo-mięśniowym,
- zmianom neurologicznym (neuralgie lub zespoły neuropatyczne),
- są skutkiem przyczyn atypowych (glossodynia, stomatodynia).
Ból jest to nieprzyjemne doznanie zmysłowe i emocjonalne związane z rzeczywistym lub potencjalnie zagrażającym uszkodzeniem ciała, może być opisywany w kategoriach takiego uszkodzenia, bez faktycznego uszkodzenia. W zależności od mechanizmu powstawania uszkodzenia ból może być pochodzenia receptorowego, neuropatycznego lub psychogennego.
Pod względem czasu występowania wyróżnia się ból ostry, który ma charakter informacyjny, oraz ból przewlekły, który należy leczyć. Ból ostry sygnalizuje chorobę lub uszkodzenie tkanek, bez niego nie mielibyśmy szans na przeżycie. Takie zdarzenia jak złamanie kończyny, zapalenie wyrostka robaczkowego czy zapalenie miazgi zęba okazywałyby się śmiertelne. Ból przewlekły definiuje się wtedy, gdy trwa dłużej niż trzy miesiące lub utrzymuje się po wygojeniu tkanek.
Ból pojawia się w wyniku podrażnienia receptorów bólowych (nocyceptorów) lub w wyniku obniżenia ich progu pobudliwości (ból receptorowy). Ból może również powstawać w przypadku uszkodzenia struktur układu nerwowego (niereceptorowy ból neuropatyczny), a także pojawiać się bez towarzyszącego uszkodzenia tkanek – w takich sytuacjach ból jest opisywany przez chorego w kategoriach takiego uszkodzenia (ból niereceptorowy psychogenny).
Podstawową funkcją bólu jest jego rola ostrzegawczo-ochronna. Ostrzega on o zagrażającym w następstwie urazu czy choroby uszkodzeniu tkanek i wyzwala odruchową i behawioralną reakcję obronną organizmu, mającą na celu ograniczenie do minimum skutków tego uszkodzenia. Ból wymusza ograniczenie aktywności, a towarzyszące mu zwiększenie wrażliwości tkanek ułatwia proces zdrowienia dzięki zmniejszeniu możliwości wystąpienia dalszych uszkodzeń na drodze unikania bodźców drażniących, niekoniecznie tylko tych szkodliwych. Do organizmu jest wysyłana informacja o konieczności podjęcia działania, aby te czynniki wyeliminować.
Ból w stomatologii
Podczas stomatologicznego badania podmiotowego ustala się charakter i lokalizację bólu, z którym chory się zgłasza. Stomatologiczne badanie przedmiotowe, często wspomagane badaniem radiologicznym, zmierza do ustalenia przyczyny występujących dolegliwości bólowych, a co za tym idzie – postawienia właściwej diagnozy oraz zapla...
