Dokumentacja medyczna ma kluczowe znaczenie przy zachowaniu ciągłości leczenia, a także podnoszeniu jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych. Każdy szpital, przychodnia czy też lekarz w gabinecie prywatnym są zobowiązani do jej prowadzenia. Pacjent ma prawo dostępu do dokumentacji medycznej opisującej jego stan zdrowia i udzielone mu świadczenia zdrowotne.
Autor: Tomasz Murgrabia
aplikant adwokacki
Lekarze stomatolodzy wykonują wolny zawód, jednak w momencie założenia własnej działalności gospodarczej podlegają oni tym samym przepisom co inni przedsiębiorcy. Ciąży na nich obowiązek dokonywania rozliczeń z właściwym miejscowo urzędem skarbowym oraz obowiązek odprowadzania składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Od 25 maja 2018 r. zaczęły obowiązywać przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, dalej w skrócie: RODO). Rozporządzenie to ma bezpośredni, bardzo znaczący wpływ na przetwarzanie danych przez podmioty wykonujące działalność leczniczą, w tym również praktyki stomatologiczne
Nazwa „leasing” pochodzi od angielskiego słowa „lease”, które oznacza „nająć, wydzierżawić”. Prawo anglosaskie bowiem, w przeciwieństwie do polskiego, nie rozróżnia najmu od dzierżawy. W ramach leasingu, będącego umownym stosunkiem cywilnoprawnym, jedna ze stron umowy, czyli finansujący, leasingodawca, przekazuje drugiej stronie, czyli korzystającemu, leasingobiorcy, prawo do korzystania z określonej rzeczy na pewien uzgodniony w umowie leasingu okres, w zamian za ustalone ratalne opłaty zwane ratami leasingowymi.
Z dniem 25 maja 2018 r. pojawił się obowiązek stosowania unijnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych RODO (GDPR), a wraz z nim – normy prawne regulujące funkcjonowanie gabinetów czy klinik stomatologicznych. RODO to powszechnie używany skrót Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych, jego przepisy dotyczą przetwarzania danych osobowych, zastąpiły one obowiązującą dotychczas ustawę o ochronie danych osobowych z 29 sierpnia 1997 r. Celem RODO jest ustanowienie jednolitych zasad przetwarzania danych osobowych w całej Unii Europejskiej. Obowiązek ten sprowadza się w zasadzie do wprowadzenia kilku najistotniejszych zmian wprowadzonych przez lekarzy praktyków, o czym mowa w niniejszym artykule.
RODO – zwane także GDPR lub Ogólnym Rozporządzeniem o Ochronie Danych – to Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych. W Polsce zacznie ono obowiązywać od 25 maja 2018 r. Rozporządzenie to będzie wiązać wszystkich, którzy przetwarzają dane osobowe w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, w tym również lekarzy stomatologów.
Mobilny gabinet stomatologiczny to doskonałe rozwiązanie umożliwiające zapewnienie opieki stomatologicznej dzieciom w najbardziej potrzebujących zakątkach naszego kraju czy w mniejszych miejscowościach, gdzie nie ma gabinetu stomatologicznego w szkole ani w najbliższej okolicy. Niestety w dalszym ciągu w wielu gminach, szczególnie wiejskich, brakuje powszechnego dostępu do stomatologa. Również w większych ośrodkach społeczeństwo nie ma czasu na regularne, kontrolne wizyty u stomatologów. Dentobusy mają wyjść naprzeciw zdrowotnym potrzebom Polaków.
Do zawodu stomatologa analogicznie stosuje się art. 4 ustawy o zawodzie lekarza [1], wskazujący, że lekarz ma obowiązek wykonywać zawód zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi mu metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej [2] oraz z należytą starannością. Zawinione odejście od wspomnianego standardu może wiązać się z odpowiedzialnością cywilną świadczeniodawcy [3].
Rynek usług stomatologicznych w Polsce charakteryzuje się swoistą dychotomią. Ograniczona część świadczeń oferowana jest w ramach ubezpieczenia zdrowotnego z Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ), natomiast spora ich część dostępna jest jedynie w ramach prywatnych praktyk stomatologicznych. Każdy pacjent powinien znać swoje prawa i rodzaje usług, z jakich może skorzystać. Świadczenia gwarantowane, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego, w całości finansowane są przez NFZ i nie podlegają współfinansowaniu przez pacjentów. Świadczenia wykonane w innym standardzie niż określony w rozporządzeniu, w całości finansowane są przez samego pacjenta.
1 marca 2015 r. weszły w życie przepisy wprowadzające obowiązek wyposażenia w kasy fiskalne wszystkie gabinety lekarskie i stomatologiczne. Wcześniej z obowiązku posiadania kas zwolnieni byli lekarze prowadzący praktyki mające niewielki obrót.
Lekarze i lekarze dentyści zobowiązani są do przestrzegania zasad etyki zawodowej. Zasady te określono w rozdziale 5 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2011 r. Nr 277, poz. 1634 z późn. zm.) oraz w Kodeksie Etyki Lekarskiej. Zgodnie z przepisami Kodeksu Etyki Lekarskiej najważniejszym zadaniem lekarza jest troska o zdrowie pacjenta. Za naruszenie zasad etyki lekarskiej oraz przepisów związanych z wykonywaniem zawodu lekarza członkowie izb lekarskich podlegają odpowiedzialności zawodowej.
Dokumentacja medyczna ma kluczowe znaczenie przy zachowaniu ciągłości leczenia. Każdy szpital, przychodnia czy też lekarz w gabinecie prywatnym zobowiązani są do jej prowadzenia. Pacjent ma prawo dostępu do dokumentacji medycznej opisującej jego stan zdrowia i udzielone mu świadczenia zdrowotne. Dane podane przez pacjenta chronione są zarówno przepisami przewidzianymi przez ustawę o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta, jak i przepisami odrębnymi – m.in. ustawą o ochronie danych osobowych.