Autor: Anna Popławska

Stosowanie przez lekarzy i placówki medyczne działań marketingowych jest ograniczone Ustawą o zawodach lekarza i lekarza dentysty, Uchwałą Naczelnej Rady Lekarskiej oraz Kodeksem etyki lekarskiej. W Polsce zgodnie z ustawą o działalności leczniczej obowiązuje zakaz reklamy świadczeń zdrowotnych przez podmioty wykonujące działalność leczniczą. Kodeks etyki lekarskiej stanowi, że lekarz tworzy swoją zawodową opinię jedynie na podstawie wyników swojej pracy, z tego względu reklamowanie się jest zabronione. Lekarzowi nie wolno narzucać pacjentom swoich usług lub pozyskiwać ich w sposób niezgodny z zasadami etyki i deontologii lekarskiej oraz lojalności wobec kolegów. Powyższe oznacza, że w świetle obowiązującego prawa lekarze oraz placówki ochrony zdrowia mogą informować o zakresie i rodzaju świadczonych usług, ale pod warunkiem że przekaz informacji nie nosi cech reklamy.

Właściwa segregacja oraz przechowywanie odpadów medycznych w gabinecie stomatologicznym to jedna z podstawowych zasad zachowania bezpieczeństwa, która ma duży wpływ na zdrowie samego zespołu stomatologicznego, jak również przyjmowanych przez niego pacjentów. Odpowiednie przechowywanie i zabezpieczanie odpadów stomatologicznych pozwala również na zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska. Poza segregacją oraz przechowywaniem istotną rolę odgrywa poprawne oznaczanie pojemników, a także postępowanie zgodnie z wytycznymi regulującymi utylizację odpadów.

Zawód lekarza stomatologa należy do grupy wysokiego ryzyka. Szczególnie obciążone ryzykiem są świadczenia z dziedziny protetyki i stomatologii estetycznej. Nieustannie wzrasta liczba wykonywanych zabiegów, a co za tym idzie – poważniejszych szkód mogących powstać w procesie leczenia pacjenta i w konsekwencji zwiększa się ilość ewentualnych zagrożeń dla lekarza. Wzrasta również świadomość prawna wśród pacjentów, coraz częściej wstępują oni na drogę sporu sądowego przeciwko podmiotom leczniczym czy też personalnie lekarzom. Istotne jest zatem, by znać i rozumieć zależność między działalnością zawodową a odpowiedzialnością cywilną, która z jednej strony stanowi ochronę interesu majątkowego lekarza, a z drugiej pełni funkcję strażnika praw poszkodowanego pacjenta.

Podmioty prowadzące gabinety lekarskie, w tym również stomatologiczne, najczęściej samodzielnie występują w roli administratorów danych osobowych i chociażby z tego względu są zobowiązane do przestrzegania ustawy w sprawie RODO (Dz. U. z 2018 r., poz. 1000). W związku z koniecznością przestrzegania przepisów wypływających z regulacji o RODO ciąży na nich także szereg innych obowiązków, o czym w poniższym artykule. 

W prowadzeniu dokumentacji medycznej nadchodzi zapowiadana już od dłuższego czasu nowa era. Jej nadejście nie powinno jednak oznaczać rewolucji. Przez dłuższy czas Naczelna Rada Lekarska pozwalała wypełniać należycie swe powinności bez konieczności instalowania jednego systemu gabinetowego, dając tym samym czas potrzebny do oswojenia się z tą trudną materią. NRL w każdorazowo wydawanym przez siebie poradniku wskazywała jednak na nieuchronność nadejścia tego obowiązku, apelując przy tym, by nie odkładać na ostatnią chwilę podejmowania działań w kierunku cyfryzacji swej praktyki czy podmiotu. Mimo dotychczasowych przyzwyczajeń, a także pewnych łatwych do wskazania wad prowadzenie dokumentacji w formie elektronicznej ma swoje niekwestionowane zalety, które czynią reformę racjonalną również z punktu widzenia gabinetów lekarskich.

Trwająca już ponad rok epidemia COVID-19 nasuwa pytania o ewentualną możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności prawnej – czy to na drodze cywilnej, czy to na drodze karnej – i dochodzenia rekompensaty z tytułu zarażenia koronawirusem.

Rok 2021 zapowiadany jest jako czas dużych zmian w dziedzinie e-zdrowia. Oprócz obowiązkowego e-skierowania pojawi się kilka kolejnych rozwiązań mających na celu usprawnienie systemu obiegu informacji medycznej i stwarzających nowe możliwości dla pacjentów. Dokumentacja może być prowadzona w postaci papierowej, jeżeli przepisy wyraźnie tak stanowią lub warunki organizacyjno-techniczne uniemożliwiają prowadzenie dokumentacji w postaci elektronicznej. Od 8 stycznia 2021 r. obowiązkiem formy elektronicznej zostały objęte skierowania do specjalistów, do szpitala, a także na wybrane badania, a od 25 kwietnia formę cyfrową będą musiały mieć także opisy badań.

Pandemia wirusa SARS-CoV-2/COVID-19 (zwanego potocznie koronawirusem) ma nie tylko oczywisty wpływ na światową gospodarkę, ale również istotne przełożenie na realizację różnego rodzaju inwestycji, zwłaszcza tych, które polegają na dostawach czy usługach od podmiotów z krajów szczególnie dotkniętych koronawirusem. Epidemia ma także znaczenie w innych stosunkach prawnych, przede wszystkim umownych, zobowiązaniowych, a także w różnego rodzaju relacjach z kontrahentami, ma wpływ na codzienne funkcjonowanie konsumentów oraz przedsiębiorców. Swoje piętno odciska również w branży stomatologicznej. W kontekście epidemii jako wytłumaczenia dla braku realizacji obowiązków wynikających z różnego rodzaju umów może posłużyć pojęcie siły wyższej, stanowiące okoliczność uwalniającą od ponoszenia odpowiedzialności.