Gdy frustracja szuka pretekstu

Przedłużająca się pandemia oprócz tego, że ma realne konsekwencje społeczne, wywiera druzgocący wpływ na naszą psychikę. Świat do tej pory mocno trzymany w ryzach planów, „to-do lists” i logistyki dopracowanej do każdej sekundy legł w gruzach. Nie dość, że struktura codzienności: rutyna, rytuały i organizacja życia rodzinno-zawodowego została zawieszona, to jeszcze dalej dużą niewiadomą stały się kolejne tygodnie, miesiące. Ta niepewność co do tego, czy jesienią nastąpi powrót do normalności, nasze zmęczenie byciem z najbliższą rodziną non stop i brak perspektyw na otwarcie świata odbijają się na zachowaniu ludzi, m.in. w postaci zwiększenia zachowań agresywnych. 
Powodów takiego stanu rzeczy jest kilka. W tym tekście za dwa najważniejsze uznaję poczucie bezsilności wobec nadchodzących zdarzeń i permanentne naruszanie terytorium związane z poczuciem izolacji i zamknięcia.

Powody wzrostu agresji

Jak wskazuje psycholog Danuta Golec: człowiek chce doświadczać poczucia wpływu, że coś od niego zależy, ale jednocześnie dopuszcza, że ten wpływ może być niewielki, a czasem może go mieć nie tam, gdzie się tego spodziewał. Z kolei w potrzebie kontroli zawsze jest coś iluzorycznego. Kontrola opiera się na zaprzeczeniu, mniej lub bardziej świadomym założeniu, że można nad czymś lub nad kimś zapanować. COVID zdecydowanie poczucie wpływu nam zabrał. Za to sprawdził, na ile jest w nas tzw. zdolności negatywnej, czyli umiejętności pozostawania w stanie niepewności, wątpliwości, zawieszenia. Potrzebujemy „kotwic pewności”, jakiejś stałości, która pozwoli zbudować punkt odniesienia. A obecny czas kolejnych kotwic nas pozbawia. Nie wiemy, czy i kiedy będziemy mogli umówić się ze znajomymi do restauracji, zaplanować wakacje czy pójść na siłownię. Nie wiemy też, na ile obiecywany powrót do normalności rzeczywiście przywróci dawny świat, a na ile trwający już ponad rok okres izolacji społecznej zmieni oblicze naszego życia na zawsze. To, czego naturalnie potrzebujemy: bliskość, dotyk, interakc...