Kompozytowe materiały wypełnieniowe są stosowane w stomatologii od ponad dwóch dekad. Stanowią alternatywę dla wypełnień metalowych w odcinku tylnym, który przejmuje większą część obciążeń powstających podczas żucia. W ostatnich latach obserwuje się wzrost częstości ich wykorzystania. Dane dotyczące odcinka tylnego dostarczone przez wczesne badania kliniczne prowadzone w latach 80. XX w. nie były zachęcające, co należy bezpośrednio wiązać z niezadowalającymi właściwościami mechanicznymi samych materiałów. Niska odporność na ścieranie materiałów kompozytowych skutkowała niszczeniem powierzchni wypełnienia. Na ograniczoną trwałość wypełnienia wpływ miały również złamania, rozszczelnienie brzeżne i przecieki wynikające ze skurczu polimeryzacyjnego. Dalszy rozwój w dziedzinie materiałów kompozytowych i systemów adhezyjnych na przestrzeni ostatnich lat pozwolił w dużej mierze wyeliminować te problemy. Niemniej jednak negatywny wpływ skurczu polimeryzacyjnego – objawiający się m.in. pogorszeniem dopasowania brzeżnego, niedostatecznym przyleganiem do ścian ubytku oraz deformacją guzków – nadal stanowi najpoważniejszy problem związany ze stosowaniem materiałów kompozytowych.
POLECAMY
Kompozytowe materiały hybrydowe lub materiały hybrydowe modyfikowane obecnością nanocząsteczek stanowią obecnie materiał z wyboru stosowany w technice bezpośredniego wypełnienia. Pozwala ona wykonywać stałe wypełnienia większych pierwotnych ubytków próchniczych lub wymieniać starsze nieszczelne wypełnienia zębów w odcinku tylnym. Warunkiem umożliwiającym ich zastosowanie jest jednak prawidłowe wykorzystanie kształtek oraz odpowiednia kontrola wilgotności jamy ubytku. Materiały kompozytowe nakłada się techniką warstwową, przy czym grubość poszczególnych warstw nie może przekraczać 2 mm. Każdą nałożoną warstwę utwardza się osobno przez okres 10–40 sekund, przy czym czas ten uzależniony jest do natężenia światła emitowanego przez lampę polimeryzacyjną oraz odcienia/przezierności pasty kompozytowej. W przypadku dużych ubytków w zębach tylnych cała procedura może być bardzo czasochłonna, co ze względów ekonomicznych wymusza wzrost kosztu usługi. Wielu stomatologów oczekuje jednak na inne rozwiązanie stanowiące alternatywę dla tej złożonej, czasochłonnej techniki nakładania wielu warstw. Szybsza obróbka materiałów kompozytowych pozwoliłaby na skrócenie procedury, co z ekonomicznego punktu widzenia umożliwiłoby obniżenie kosztów leczenia. W ostatnim okresie na rynku pojawiło się kilka interesujących i innowacyjnych produktów, bardzo dobrze wpisujących się w prezentowaną problematykę.
Ekonomiczne aspekty obróbki materiałów kompozytowych stosowanych w odcinku tylnym
W ostatnich latach firmy stomatologiczne wprowadziły na rynek liczne wysoce estetyczne systemy materiałów kompozytowych. Po prawidłowej aplikacji, uzyskane w ten sposób wypełnienie bezpośrednie staje się praktycznie nieodróżnialne od naturalnych twardych tkanek zęba, a ich estetyka może konkurować z tą osiąganą dzięki ceramicznym rekonstrukcjom typu inlay. Systemy te obejmują materiały kompozytowe w praktycznie pełnej gamie odcieni, o różnych stopniach matowości i przezierności (np. Filtek Supreme XTE, 3M Espe; Ceram-X Duo, Dentsply; Enamel HFO, Micerium; Esthet-X, Dentsply; Venus, Heraeus-Kulzer; Premise, Kerr; IPS Empress Direct, Vivadent). Niektóre z tych systemów kompozytowych obejmują ponad 30 materiałów kompozytowych o różnych odcieniach i przezierności. Obróbka materiałów nakładanych techniką warstwową, gdzie każda z warstw różni się matowości...