Ten sposób wykonania zabiegu augmentacyjnego zaproponowali Boyne i James w 1980 r. Pomimo swoich niewątpliwych zalet, procedura ta jest dosyć traumatyczna dla pacjenta i nierzadko wiąże się z bólem pozabiegowym i obrzękiem, często dosyć znacznym. Dlatego też, aby zmniejszyć traumatyczność tego zabiegu, w 1994 r. Summers opisał podniesienie dna zatoki szczękowej z dojścia przez wyrostek zębodołowy (łoże implantu) z zastosowaniem osteotomów. Zasada wykonania tej procedury jest bardzo prosta.
POLECAMY
Łoże implantu opracowane jest do warstwy kortykalnej stanowiącej dno zatoki szczękowej. Następnie przy użyciu osteotomów wykonuje się podniesienie dna zatoki na zasadzie „złamania zielonej gałązki”. Metoda ta jest łatwa, niemniej jednak ma pewne ograniczenia. Po pierwsze łatwo może dojść do przerwania membrany Schneidera przez ostre odłamy kostne powstałe w wyniku uderzenia w osteotom. Kolejną wadą tego sposobu, podobnie jak z dojścia bocznego, jest ograniczenie minimalnej wysokości wyrostka, przy której można odpreparować membranę.
Z tych powodów Weingright i wsp. zaproponowali zmodyfikowaną metodę sinus liftu z dojścia przez wyrostek zębodołowy przy użyciu urządzenia piezoelektrycznego. Zasada działania tych urządzeń powoduje, że mają one wiele zalet, dają szerokie możliwości operatorowi, a dla pacjenta niosą odczuwalne korzyści. Mianowicie zabieg jest mniej traumatyczny, brak makrowibracji, uderzeń, a dźwięk jest lepiej tolerowalny ze względu na brak elementów rotacyjnych. Podczas pracy urządzenia piezoelektryczne emitują mikrowibracje powstające w trakcie pracy końcówki roboczej. W ich wyniku dochodzi do zjawiska kawitacji płynu chłodzącego – roztworu soli fizjologicznej.
Kawitacja powoduje efekt bakteriobójczy, uwalnianie wolnego tlenu, który działa przeciwzapalnie i bakteriobójczo.
Elewacja membrany Schneidera następuje w wyniku działania mikrowibracji oraz wzrostu ciśnienia hydrodynamicznego. Ponieważ końcówka robocza nie dotyka do membrany wyścielającej zatokę szczękową, a podniesienie jej odbywa się w wyniku czynników omówionych wcześniej, metoda ta nie ma ograniczeń dotyczących sposobów wymienionych powyżej. Możliwe jest wykonanie zabiegu sinus liftu przy grubości kości wyrostka zębodołowego poniżej 2 mm i podniesienie dna zatoki szczękowej o 13–15 mm w trakcie jednego zabiegu. Jest to możliwe dzięki lepszemu odżywieniu – zaopatrzeniu w krew – niż przy innych metodach, a w wyniku tego można wykonać zabieg implantacji już po 6 miesiącach.
Poniżej przedstawiono przykłady zabiegów sinus liftu wykonanych z dojścia przez wyrostek zębodołowy.
Przypadek 1.
Pacjentka zgłosiła się do gabinetu w celu uzupełnienia brakującego zęba 17. W badaniu tomograficznym stwierdzono niewystarczającą wysokość wyrostka zębodołowego, aby móc wszczepić implant o optymalnej długości. Stan przed zabiegiem przedstawiają zdjęcia 1A i 1B.
Po odwarstwieniu płata śluzówkowo-okostnowego przystąpiono do preparacji łoża implantu, przez które wykonano zabieg sinus liftu przy użyciu urządzenia PiezoSurgery® firmy Mectron.
Preparację łoża implantu za pomocą wiertła pilotującego kończy się 2 mm przed warstwą kortykalną stanowiącą dno kostne zatoki szczękowej. Dalszą preparację wykonano już kocówką urządzenia piezo- z nasypem diamentowym. Ostateczną perforację wykończono końcówką z nasypem diamentowym i chłodzeniem wewnętrznym. Pozwala to na podnoszenie membrany Schneidera zaraz po powstaniu minimalnego otworu w kostnym dnie zatoki szczękowej.
Następnie wprowadza się końcówkę coraz głębiej, aż do poszerzenia otworu do szerokości roboczej, przez który będzie następnie aplikowany do zatoki materiał augmentacyjny. W tym przypadku użyto materiału BEGO OSS (materiał pochodzenia wołowego) o drobnej granulacji (zdj. 3).
Aplikację materiału augmentacyjnego przedstawiono na zdjęciu 4. Ponieważ ostateczna średnica końcówki roboczej wynosi 3,4 mm, etap wprowadzania augmentatu jest najbardziej czasochłonny. Przed wprowadzeniem materiału kościozastępczego należy przez otwór wprowadzić do światła zatoki gąbkę kolagenową, która będzie chronić membranę przed perforacją (zdj. 4).
Po wprowadzeniu odpowiedniej ilości augmentatu (przy mniejszym doświadczeniu lub wątpliwościach co do ilości materiału zaleca się śródoperacyjną kontrolę radiologiczną) wprowadzono implant Bego Semados S o średnicy 4,5 mm i długości XXXX. Stan po wykonaniu zabiegu przedstawia zdjęcie 4 (rentgenogram). Na zdjięciu 5 widać stan na koniec leczenia z zacementowaną koroną.
Przypadek 2.
Pacjent zgłosił się do gabinetu w celu uzupełnienia braku w okolicy 24. Ząb 25 uległ dystalnemu przesunięciu w wyniku usunięcia kilka lat wcześniej zęba 26.
Z powodu znacznego zaniku wyrostka zębodołowego trzeba było wykonać zabieg podniesienia dna zatoki szczękowej oraz w okolicy 24 augmentację za pomocą bloku kostnego. Stan przed zabiegiem pokazuje zdj. 6.
Na obrazie pantomograficznym, podobnie jak na największym powiększeniu, widać wysokość wyrostka zębodołowego, która wynosiła 2,72 mm.
Ze względu na małą wysokość wyrostka zębodołowego cały zabieg przejścia przez kość szczęki od początku do końca wykonano przy użyciu urządzenia piezo-.
W początkowym etapie użyto końcówki bez chłodzenia wewnętrznego. Przejścia przez warstwę kortykalną dokonano przy użyciu końcówki wyposażonej w nasyp diamentowy i chłodzenie wewnętrzne.
Po odpreparowaniu membrany Schneidera powstałą przestrzeń wypełniono materiałem Bego OSS pochodzenia wołowego. Zdj. 7 obrazuje pole operacyjne i wielkość otworu, przez który został wykonany zabieg sinus liftu. Widoczny jest również zanik wyrostka zębodołowego w wymiarze policzkowo-podniebiennym w okolicy 14.
Zanik policzkowo-podniebienny w okolicy 14 uzupełniono allogennym przeszczepem kostnym w formie bloku. Było to możliwe dzięki małej traumatyczności zabiegu sinus liftu, ze względu na brak okienka do dojścia bocznego. Oszczędzona ściana boczna zatoki mogła stanowić utrzymanie dla śrub mocujących blok kostny (zdj. 8).
Na zdj. 9 przedstawiono obraz radiologiczny zaraz po wykonaniu zabiegu. Widoczne są śruby do osteosyntezy utrzymujące blok kostny oraz wysokość wyrostka zębodołowego po zabiegach augmentacyjnych.
Podsumowując, należy stwierdzić, że obecna technika i urządzenia pozwalają na wykonywanie zabiegów w sposób mało inwazyjny. Lekarz zawsze powinien starać się wykonywać zabiegi jak najmniej obciążające dla pacjentów. Dzięki temu będą oni bardziej zadowoleni, a lekarz uzyska większą satysfakcję i zmniejszy szanse na powikłania pozabiegowe.
