Zaletą systemu jest możliwość wykorzystania pojedynczych zębów nawet z brakiem satysfakcjonującej stabilizacji. Okazuje się bowiem, że po skróceniu ruchomego zęba do poziomu dziąsła likwiduje się zgubne działanie dźwigni i istnieje duża szansa, że po kilku tygodniach dojdzie do ustabilizowania korzenia, co umożliwi przejęcie funkcji mocującej przyszłej protezy. W artykule przedstawiono dwa przypadki kliniczne zastosowania zatrzasków osiowych Rheina.
POLECAMY
Przypadek 1.
Pacjent zgłosił się do gabinetu w celu konsultacji stomatologicznej. W badaniu wewnątrzustnym w zakresie szczęki stwierdzono korzenie zębów 15, 23, zęby 11, 25 oraz protezę częściową akrylową pozbawioną retencji, stabilności i wszelkiej funkcji (zdj. 1). W żuchwie zanotowano następujące uzębienie: 45, 44, 43, 42, 41, 31, 32, 33 i korzeń zęba 35.
Przedyskutowano z pacjentem różne plany leczenia, włączając także opcje implantologiczne. Pacjent ostatecznie zdecydował się na wykonanie dwóch protez ruchomych opartych na elementach precyzyjnych. Szczegółowy plan leczenia przewidywał ekstrakcję korzenia zęba 15, który w badaniu radiologicznym nie przedstawiał żadnej wartości i leczenie endodontyczne zębów 11, 23, 32, 35. Ząb 25 na prośbę pacjenta pozostawiono bez ingerencji, projektując na nim klamrę przyszłej protezy częściowej akrylowej. Uzupełnienie braków skrzydłowych dolnych zaplanowano z użyciem protezy szkieletowej klamrowej wspartej dodatkowo na zatrzasku dokorzeniowym w zębie 35.
W pierwszym etapie leczenia dokonano ekstrakcji korzenia zęba 15. Na kolejnych wizytach przeprowadzono leczenie endodontyczne zębów 11, 23, 32, 35.
W kolejnym etapie pobrano wyciski anatomiczne masą alginatową w celu wykonania modeli orientacyjnych. Po otrzymaniu z pracowni technicznej wzorników zwarciowych ustalono zwarcie centralne. W następnej fazie leczenia opracowano zęby 11, 23, 35 pod zatrzaski dokorzeniowe i pobrano wyciski dwuwarstwowe jednoczasowe masami precyzyjnymi Express STD i Express Regular Body (3M ESPE) (zdj. 2).
W kolejnym etapie otrzymano z pracowni elementy dokorzeniowe zatrzasków (patryce – Normo 040 CRMSN 2,5 mm) (zdj. 3–7).
Sprawdzono poprawność ich wykonania na modelach oraz w ustach pacjenta i zacementowano do przygotowanych korzeni zębów, używając cementu Ketac Cem (3M ESPE). W następnej fazie leczenia pobrano wyciski alginatowe za zacementowanymi już częściami dokorzeniowymi zatrzasków. Na ich podstawie w laboratorium wykonano próbne protezy górną i dolną (zdj. 8, 9). Dokładność wykonania próbnych protez skontrolowano na modelach i w ustach pacjenta, zwracając szczególną uwagę na zwarcie centralne i pozycję patryc względem protez. Po zaakceptowaniu przez pacjenta wyglądu przyszłych protez odesłano prace do laboratorium.
W kolejnym etapie otrzymano z pracowni gotowe protezy górną i dolną wraz z przygotowanymi lożami na matryce i otworami odpływowymi (zdj. 10–13). Ponownie przymierzono protezy w ustach pacjenta, sprawdzając, czy w żadnym miejscu patryca nie dotyka do płyty protezy. Na tym etapie oddano pacjentowi protezy do użytkowania przez 7 dni, tak aby dostosowały się do podłoża.
Po upływie tego czasu przystąpiono do zacementowania matryc w protezach (zdj. 14). Na tym etapie bardzo ważne jest odpowiednie odizolowanie patrycy zatrzasku, aby nie doszło do zacieknięcia masy szybkopolimerowej w podcienie, co utrudniłoby lub wręcz uniemożliwiło zdjęcie protezy. Metod izolowania patrycy jest wiele, autor artykułu robi to w następujący sposób: zacementowaną patrycę (zdj. 15) przykrywa się kawałkiem lateksowej rękawiczki, wykonując w nim mały otworek, przez który ściśle przejdzie główka patrycy (zdj. 16), następnie na główkę patrycy zakłada się matrycę (zdj. 17).
W kolejnym etapie przygotowano masę szybko polimeryzującą i nałożono ją do przygotowanej loży w protezie i całość wprowadzono do ust pacjenta. Przez przygotowane w lożach otworki wypływa nadmiar szybkopolimeru. Przyklejanie matryc przeprowadza się przy ustach zamkniętych w zwarciu centralnym, co gwarantuje pożądaną pozycję protez względem patryc i reszty podłoża protetycznego. Po zawiązaniu szybkopolimeru matryca pozostaje w płycie protezy (zdj. 18). Proteza po zacementowaniu matryc wymaga usunięcia nadmiarów szybkopolimeru i wypolerowania. Efekt leczenia przedstawiają odpowiednio zdjęcia 19 (przed leczeniem) i 20 (po leczeniu).
Przypadek 2.
Pacjentka zgłosiła się do gabinetu w celu konsultacji protetycznej. W badaniu w obrębie szczęki stwierdzono uzupełnienia protetyczne stałe oparte na znacznie rozchwianych filarach z bardzo zaawansowaną recesją dziąsła (zdj. 21). Szczegółowo uzębienie szczęki przedstawiało się następująco (w nawiasach wymienione są przęsła mostów): zęby nieookoronowane 18, 23, 28; most 17, (16), (15), (14), 13; korony 12, 11, 21, 22; most 24, (25), (26), 27. W uzębieniu żuchwy brakowało zębów 45, 46.
W celu pogłębienia diagnostyki wykonano zdjęcie pantomograficzne. Po analizie zdjęcia następujące zęby zakwalifikowano do ekstrakcji: 17, 12, 11, 21, 22, 24, 28, 47. Były to zęby o znacznej ruchomości, a w obrazie radiologicznym widoczny był zaawansowany zanik kości. Ząb 13 pomimo ruchomości II stopnia zdecydowano się pozostawić w jamie ustnej, licząc, że po odcięciu korony zęba do poziomu dziąsła zlikwiduje się działającą siłę dźwigni i uzyska stabilizację zęba.
Plan leczenia przewidywał zastosowanie protezy częściowej akrylowej górnej opartej na zatrzaskach osiowych oraz wykonanie protezy szkieletowej dolnej. Po uzyskaniu pełnej akceptacji pacjentki przystąpiono do realizacji ustalonego leczenia. W pierwszym etapie pobrano wyciski alginatowe w celu wykonania protezy natychmiastowej górnej. W międzyczasie wykonano leczenie endodontyczne zębów 13, 23. Po otrzymaniu z pracowni gotowej protezy natychmiastowej przeprowadzono zaplanowane ekstrakcje, odcięto do poziomu dziąsła korony zębów 13, 23 i po dostosowaniu wprowadzono protezę natychmiastową górną. Po 10-tygodniowym okresie gojenia ustalono zwarcie centralne i skontrolowano ruchomość korzenia zęba 13. Tak jak przewidywano, korzeń odzyskał pełną stabilizację. Następnie opracowano korzenie zębów 13, 23 pod zatrzaski i pobrano wycisk dwuwarstwowy jednoczasowy masami precyzyjnymi Express STD i Express Regular Body (3M ESPE) w celu wykonania części dokoronowej zatrzasków (zdj. 22). Po otrzymaniu z pracowni elementów dokorzeniowych zatrzasków zacementowano je na stałe w przygotowanych korzeniach (zdj. 23). Kolejne fazy leczenia przebiegały analogicznie jak w opisanym przypadku 1. Efekt leczenia przedstawiają odpowiednio zdjęcia 24 (przed leczeniem) i 25 (po leczeniu).
Zastosowane elementy precyzyjne zapewniają bardzo dobrą retencję i stabilizację protez, ułatwiając tym samym adaptację pacjentów do rozległych ruchomych uzupełnień protetycznych. Nawet pojedyncze korzenie zębów, jak widać z opisanych przypadków, znacznie poprawiły komfort użytkowania protez.
