Postępowanie po ekspozycji na materiał potencjalnie zakaźny wirusami krwiopochodnymi

SAFETY & HEALTH

Płyny potencjalnie zakaźne 

Krew, płyn opłucnowy, płyn otrzewnowy, płyn mózgowo-rdzeniowy, płyn osierdziowy, nasienie i wydzielina z pochwy, inne wydzieliny zanieczyszczone krwią (np. mocz, plwocina).

POLECAMY

Rodzaje ekspozycji:

  • penetracja skóry ostrym przedmiotem zanieczyszczonym materiałem zakaźnym,
  • kontakt uszkodzonej skóry z materiałem zakaźnym, 
  • kontakt materiału zakaźnego z błonami śluzowymi (np. jamy ustnej, oka, nosa).

Postępowanie z miejscem skaleczenia/błonami śluzowymi:

  • miejsce skaleczenia/zakłucia: nie należy tamować wypływu krwi, umyć bieżącą wodą z mydłem bez pocierania lub szczotkowania,
  • pryśnięcie na spojówki, błony śluzowe lub zranioną skórę: przepłukać niezwłocznie dużą ilością soli fizjologicznej lub bieżącą wodą.

Niezwłoczne zgłoszenie ekspozycji:

  • lekarz medycyny pracy, 
  • lekarz dyżurny szpitala, poza godzinami pracy lekarza medycyny pracy.

Postępowanie wdrażane przez lekarza dyżurnego szpitala/medycyny pracy: 

  1. Identyfikacja pacjenta, od którego pochodził materiał zakaźny.
  2. Analiza dokumentacji chorego w zakresie wykonanych badań w okresie nie dłuższym niż 1 miesiąc dla: anty-HIV, anty-HCV, HBsAg,
  3. Jeżeli wyniki tych badań są nieznane, należy:
  • poinformować pacjenta o fakcie ekspozycji u pracownika i związanym z tym postępowaniem,
  • uzyskać ustną zgodę na badanie,
  • pobrać krew od pacjenta na badania: anty-HIV, anty-HCV, HBsAg,
  • wypisać zlecenia na badanie w formie pisemnej z adnotacją: „Ekspozycja – badania na anty-HIV, anty HCV, HBsAg”,
  • niezwłoczne przesłać krew do laboratorium diagnostycznego,
  • odnotować w dokumentacji lekarza medycyny pracy, raporcie lekarza dyżurnego fakt ekspozycji z zaznaczeniem telefonu kontaktowego pracownika, u którego doszło do ekspozycji.

Postępowanie w laboratorium:

  1. Z krwi przesłanej do laboratorium zostają wykonane oznaczenia w następującym czasie:
  • oznaczenie anty-HIV w ciągu 3 godz.,
  • oznaczenie HBsAg w ciągu 24 godz.,
  • oznaczenie anty-HCV w zwykłych godzinach pracy laboratorium.
  1. Pracownik laboratorium informuje telefonicznie lekarza dyżurnego szpitala/medycyny pracy o wyniku anty-HIV oraz wyniku HBsAg: 
  • jeżeli wynik jest dodatni dla anty-HIV lub HBsAg, dodatkowo pisemny wynik badania jest przekazywany lekarzowi dyżurnemu szpitala,
  • jeżeli wyniki są ujemne,
  • każdy wynik anty-HCV jest przekazywany lekarzowi medycyny pracy.


Postępowanie w zależności od wyników badań pacjenta: wdrażane przez lekarza dyżurnego szpitala/medycyny pracy:

  1. Anty-HIV dodatni:
  • niezwłoczny kontakt z lekarzem dyżurnym oddziału chorób zakaźnych. 
  1. HBsAg dodatni:
  • niezwłocznie informacja przekazywana pracownikowi poddanemu ekspozycji o konieczności pobrania od niego krwi na oznaczenie poziomu anty-HBs; jeżeli poziom przeciwciał < 10 jedn./ml – niezwłoczny kontakt z lekarzem dyżurnym oddziału chorób zakaźnych. 
  1. Anty-HCV dodatni:
  • badanie u pracownika na anty-HCV w ciągu tygodnia od ekspozycji i ponowne oznaczenie 6 miesięcy później

Obowiązkowe zgłoszenie ekspozycji:

  • bezpośredni przełożony.
  • inspektorat BHP.
  • lekarz odpowiedzialny za zdrowie pracowników.

 

Opracował: .............................................................................................................................................
Sprawdził: ..............................................................................................................................................
Zatwierdził: .............................................................................................................................................


Data wprowadzenia: ...............................................................................................................................

Przypisy