Bez względu na to, czy ktoś planuje wakacje w Grecji (zobacz LAST MINUTE ZA 1200 ZŁ www.fostertravel.pl/last-minute/grecja/) albo Hiszpanii, czy też bardziej odległym, egzotycznym zakątku świata, warto pamiętać, by przed wyjazdem odwiedzić dentystę. Jest to związane z faktem, że zarówno sama podróż, jak i pobyt na wakacjach oraz podejmowane w tym czasie aktywności, mogą mieć swoje konsekwencje w zakresie zdrowia jamy ustnej.
Ból zębów w trakcie lotu lub nurkowania – to może być barodontalgia
Ból zęba może niespodziewanie pojawić się w trakcie lotu samolotem, nurkowania albo podczas wędrówek po górach – jest to dolegliwość związana z nagłą, gwałtowną zmianą ciśnienia i określa się ją mianem barodontalgii. Po raz pierwszy opisano ją w okresie II wojny światowej, kiedy zauważono, że bóle zębów, a także szczęki i zatok pojawiają się u pilotów samolotów bojowych w trakcie lotów.
Barodontalgia jest związana z obecnością powietrza w obrębie korony zęba, np. na skutek nieprawidłowo wykonanych, nieszczelnych wypełnień – gdy dochodzi do nagłej zmiany ciśnienia, powietrze zaczyna wywierać bardzo silny nacisk na tkanki zęba, co powoduje ostry, pulsujący ból, nie tylko w obrębie zęba, ale czasem również szczęki oraz zatok.
Jak już wspomniano, barodontalgia może wystąpić nie tylko w trakcie lotu samolotem. Jest to dolegliwość, która pojawia się także podczas górskich wędrówek oraz nurkowania, na które decyduje się coraz więcej turystów spędzających np. wakacje na Malediwach albo urlop w Turcji.
Uwaga na nurkowanie z aparatem ortodontycznym
To właśnie nurkowanie bywa jedną z najbardziej problematycznych aktywności dla osób mających kłopoty ze zdrowiem zębów i jamy ustnej. Otóż niedogodności związane z korzystaniem z ustników do nurkowania lub snorkelingu mogą mieć turyści użytkujący tradycyjne stałe aparaty ortodontyczne – bywają one problematyczne również podczas uprawiania różnych innych dyscyplin sportu (gdy występuje ryzyko uderzenia przez przeciwnika, piłkę, krążek itp.), więc osobom, które dużo podróżują i wybierają hotele z bogatą ofertą sportową, zaleca się leczenie wad zgryzu z zastosowaniem nakładek ortodontycznych.
Nurkowanie w trakcie wakacji w egzotycznych krajach jest także niewskazane:
- w krótkim czasie po ekstrakcji zębów czy dłutowaniu korzeni – może spowodować krwotok, stany zapalne oraz wypchnięcie skrzepu, co z kolei może skutkować suchym zębodołem,
- w trakcie leczenia kanałowego,
- u pacjentów z ukruszonymi lub złamanymi koronami zębów – jeśli doszło do uszkodzenia miazgi, zejście pod wodę może spowodować dolegliwości bólowe.
Obrzęki i alergie w obrębie jamy ustnej
Wakacje na Karaibach, Zanzibarze czy urlop w Australii mogą ze sobą nieść zagrożenie w postaci kontaktu z toksycznymi dla człowieka zwierzętami i roślinami, niespotykanymi w naszych szerokościach geograficznych. Są to m.in. niebezpieczne meduzy, takie jak osa morska w rejonie Wielkiej Rafy Koralowej i żeglarz portugalski żyjący w wodach Atlantyku i Oceanu Indyjskiego, a także parzydełkowce występujące powszechnie w wodach całego świata. W literaturze naukowej można znaleźć opisy przypadków zagrażających życiu obrzęków jamy ustnej i krtani po kontakcie z tego typu zwierzętami.
Obrzęki błon śluzowych jamy ustnej oraz krtani mogą być również efektem ukąszeń przez owady bądź reakcji alergicznych na spożywane w trakcie wakacji pokarmy, np. egzotyczne owoce i dania przygotowywane z lokalnych składników.
Zdrowie zębów a wakacje – o czym jeszcze trzeba wiedzieć?
Nie można zapominać, że w trakcie wakacji turystom może przytrafić się nie tylko barodontalgia czy kontakt z egzotycznymi stworzeniami. Również latem, także podczas pobytu zagranicą, pojawić się może ból zęba spowodowany próchnicą. Sęk w tym, że podstawowe ubezpieczenie turystyczne rzadko kiedy obejmuje pomoc stomatologiczną w nagłych przypadkach, a szukanie prywatnego dentysty w egzotycznych krajach też może sprawić trudności. Dlatego przed wyjazdem na wakacje na terenie krajów UE i EFTA warto wyrobić sobie Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, czyli tzw. kartę EKUZ, która potwierdza prawo osób ubezpieczonych do korzystania z opieki zdrowotnej (także stomatologicznej) na takich samych zasadach, na jakich leczą się mieszkańcy danego kraju. Kartę wydaje oddział wojewódzki NFZ-u właściwy dla miejsca zamieszkania.
W przypadku bardziej egzotycznych wyjazdów – np. wakacji w Tajlandii albo innych krajach azjatyckich – dobrym wyborem będzie natomiast wykupienie dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego, zapewniającego także pomoc stomatologa w nagłych przypadkach. Na bezpieczeństwie podczas podróży lepiej nie oszczędzać.
