W publikacjach często podkreślana jest rola profilaktyki stomatologicznej, zapobieganie próchnicy i chorobom przyzębia, a tymczasem z badań epidemiologicznych wynika, że wady zgryzu można zaliczyć do chorób społecznych. Badania Światowej Organizacji Zdrowia dotyczące stanu narządu żucia – który powoduje wyraźne oszpecenie, ograniczenia czynności żucia i oddychania, jest odczuwany przez pacjenta jako upośledzenie – pokazują, że obecnie tylko co trzeci uczeń w mniejszym mieście i co szósty w większym otrzymują wymagane leczenie ortodontyczne. Wskazuje na to brak wczesnych działań ortodontycznych. Należy w związku z tym zapobiegać wadom zgryzu i jak najwcześniej je leczyć.
Jedną z najważniejszych kwestii w stomatologii odtwórczej jest wybór materiału, jaki ma zostać użyty do zastąpienia i odbudowy naturalnych struktur zęba. W ostatnich latach obserwuje się znaczący rozwój nie tylko w dziedzinie materiałów odtwórczych, ale też przede wszystkim w odniesieniu do systemów łączących, które w niezawodny sposób łączą wypełnienie z tkankami zęba. Lekarze dentyści potrzebują systemu łączącego, który w naturalny sposób dobrze przylega nie tylko do wszystkich stosowanych materiałów wypełniających i odtwórczych, takich jak materiały kompozytowe, metale, ceramika i tlenek cyrkonu, ale także do tkanek zęba.
Obecnie istnieje wiele metod aplikacji materiałów złożonych. Stosowane nadal materiały chemoutwardzalne zwyczajowo aplikuje się jednoczasowo, a korekty dokonuje się po zakończeniu reakcji polimeryzacji. Odmienny charakter i dynamika reakcji polimeryzacji sprawiają, że bardziej korzystny jest rozkład w czasie naprężeń skurczowych. Jedna z metod uznaje za korzystne łączenie podczas pracy materiałów chemo-, a następnie światłoutwardzalnych jako swego rodzaju technikę warstwową. Wprowadzenie materiałów, których reakcja inicjowana jest światłem, w znacznym stopniu uwolniło stomatologów od presji czasu, nie jest jednak wolne od wad. Rozwinięcie gamy kolorów i wprowadzenie wielostopniowej transparencji mas kompozytowych stworzyło zupełnie nowe możliwości, przyczyniając się do obserwowanego rozkwitu zachowawczych rekonstrukcji estetycznych.
Wpływ stanu przyzębia na ogólny stan zdrowia jest coraz lepiej udokumentowany. Infekcyjna etiologia i procesy zapalne w przebiegu jego zapalenia pozwalają wiązać go ze zmianami w odległych narządach. Znane są już dowody na powiązania z cukrzycą, miażdżycą, reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) i innymi. To wystarcza, by na stomatologu spoczywała aktualnie nie tylko odpowiedzialność za stan miejscowy, lecz wspólnie z lekarzami innych specjalności także za ogólny stan zdrowia pacjenta. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie związku chorób przyzębia z chorobami układowymi, a higieny jamy ustnej jako elementu profilaktyki zdrowia ogólnego.
Zastosowanie kliniczne włókien syntetycznych w połączeniu z wysoką jakością zapewnioną przez współczesne materiały złożone pozwala na wykonywanie coraz trwalszych i odporniejszych mechanicznie uzupełnień i rekonstrukcji. Mosty kompozytowe dzięki wzmocnieniu włóknami syntetycznymi uzyskują doskonałe parametry mechaniczne i stosowane są coraz odważniej, a wydłużający się okres obserwacji klinicznych potwierdza przydatność tych rozwiązań.
Każdy lekarz w swojej pracy codziennie diagnozuje pacjentów. Samo badanie pacjenta za pomocą oczu lekarza w wielu przypadkach nie jest wystarczające i dlatego stosuje się przyrządy, które oparte są na nowoczesnej optyce – mikroskopy. „Więcej widzisz – dokładniej pracujesz” – to hasło jest ważne w pracy lekarza stomatologa. Wiedza, którą dostarcza badanie, wspierana tomografią, rentgenogramami czy kamerami pomaga lepiej, dokładniej i sprawniej badać oraz stawiać trafną diagnozę.
Znaczący postęp, jaki dokonał się w zakresie materiałoznawstwa i rozwoju technologii wytwarzania stałych uzupełnień ceramicznych od momentu ich wprowadzenia w połowie lat 80. ubiegłego wieku, jest wynikiem poszukiwania lepszych właściwości estetycznych i biologicznych stosowanych materiałów. Obecnie rynek oferuje szeroką gamę produktów i systemów, które umożliwiają uzyskanie estetycznych i trwałych uzupełnień w obrębie całego łuku zębowego.
Bezpośrednie wypełnienia kompozytowe zębów w odcinku bocznym stanowią obecnie element spektrum standardowych metod terapeutycznych stosowanych we współczesnej stomatologii. Skuteczność stosowania tej metody leczenia w odcinku bocznym, poddawanym działaniu sił żucia, konsekwentnie potwierdzała się w wielu badaniach klinicznych, nawet w przypadku rozległych wypełnień kompozytowych obejmujących guzki. Wypełnienia te wykonywane są zazwyczaj złożoną techniką warstwową. Choć wysoce estetyczne materiały kompozytowe pozwalają na zastosowanie techniki nakładania kolejnych, różniących się odcieniem warstw, na rynku materiałów stomatologicznych obserwuje się również olbrzymie zapotrzebowanie na jak najprostsze i najszybsze, a przez to najbardziej ekonomiczne materiały kompozytowe typu bulk fill do zębów bocznych.
Najczęściej i bez względu na technikę periodontologicznego zabiegu chirurgicznego, z punktu widzenia histologicznego, rezultatem leczenia przyzębia (gojenia tkanek) jest wytworzenie długiego przyczepu nabłonkowego. Ma to miejsce także w przypadkach obserwowania formowania się kości, ponieważ nabłonek wślizguje się między korzeń a nowo utworzoną kość. Dochodzi więc do zablokowania możliwości powstania nowego przyczepu łącznotkankowego. W związku z tym nie może być mowy o pełnej regeneracji wszystkich zniszczonych chorobą struktur przyzębia.
